Dövlət bayrağının fiziki təsviri
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı — xalqımızın milli kimliyini, azadlıq əzmini və dövlət müstəqilliyini əks etdirən ali rəmzlərdən biridir. O, yalnız ideoloji və mənəvi məna daşımır, eyni zamanda, müəyyən edilmiş fiziki forma, rəng və ölçü nisbətlərinə malik rəsmi atributdur. Bayrağın fiziki təsviri qanunla dəqiq müəyyən olunmuş, onun bütün parametrləri Azərbaycan Respublikasının “Dövlət Bayrağı haqqında” Qanununda təsbit edilmişdir. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı eni ilə uzunluğu arasında 1:2 nisbət olan düzbucaqlı parça şəklindədir. Bayraq üç bərabər üfüqi zolaqdan ibarətdir:yuxarı zolaq mavi,orta zolaq qırmızı,aşağı zolaq isə yaşıl rəngdədir. Hər bir zolaq eyni enə malikdir və bayrağın ümumi eninin üçdə bir hissəsini təşkil edir. Bayraq həm vizual, həm də simvolik baxımdan harmonik quruluşa malikdir — rənglərin ardıcıllığı, aypara və ulduzun yerləşməsi elə düşünülüb ki, həm estetik, həm də mənəvi bütövlük yaratsın. Bayrağın üç rəngi təkcə ideoloji deyil, həm də fiziki baxımdan tam müəyyən olunmuş rəng kodları ilə ifadə edilir. Mavi rəng — göy tonlarının açıq çalarına uyğun gəlir, səma və türk kimliyinin rəmzidir. Qırmızı rəng — canlı, parlaq çalarla seçilir və müasirlik, tərəqqi ideyasını simvolizə edir. Yaşıl rəng — İslam mədəniyyətinə bağlılığı və təbiətin əbədi təravətini əks etdirir. Bu rənglər bir-biri ilə kontrast təşkil etmir, əksinə, vizual cəhətdən harmonik bir kompozisiya yaradır. Bu da bayrağa həm estetik gözəllik, həm də tarixi dərinlik qazandırır.
Bayrağın qırmızı zolağının mərkəzində, dirəyə yaxın tərəfdə ağ rəngli aypara və onun sağ tərəfində ağ səkkizguşəli ulduz təsvir olunmuşdur. Aypara – simmetrik formada yerləşdirilmiş iki yarımdairənin fərqindən əmələ gələn ay fiqurudur. Ayparanın açıq hissəsi bayrağın azad tərəfinə (dirəkdən uzaq) baxır. Ayparanın qalınlığı və radiusu bayrağın ölçülərinə nisbətən xüsusi proporsiyalarla hesablanır. Ulduz ayparanın açıq hissəsində, onun mərkəzinə nisbətən düz istiqamətdə yerləşir. Ulduzun səkkiz bərabər uzunluqlu guşəsi vardır. Hər guşə simmetrik şəkildə mərkəzdən eyni məsafədə yerləşir.
Ulduzun rəngi ağdır və bu, həm estetik aydınlıq, həm də simvolik saflıq mənası verir. Ulduz və ayparanın birgə təsviri bayrağın ən mühüm vizual elementidir. Onlar həm İslam mədəniyyətinə mənsubiyyəti, həm də Azərbaycan sözündəki səkkiz hərfi rəmzi olaraq birləşdirir. Bayrağın eni ilə uzunluğu arasındakı nisbət 1:2-dir. Hər bir rəng zolağının eni bayrağın ümumi eninin 1/3 hissəsinə bərabərdir. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı həm mənəvi, həm də fiziki baxımdan kamil bir dövlət rəmzidir. Onun rənglərinin ahəngi, aypara və səkkizguşəli ulduzun zərif simmetriyası, qanunla müəyyən edilmiş ölçüləri və forması bu bayrağı yalnız dövlət simvolu deyil, həm də bədii-estetik dəyəri yüksək milli sərvət halına gətirmişdir. Bayrağın fiziki təsvirini bilmək və onu düzgün şəkildə təqdim etmək hər bir vətəndaşın dövlətinə olan hörmətinin və milli şüurunun göstəricisidir.
Çünki bu bayraq – Azərbaycanın varlığının, azadlığının və ucalığının təcəssümüdür.
Veteran müəllim Vəfadar Niftəliyev
